ο αόρατος πόλος

Αντί του παρακάτω παραληρήματος, διαβάστε καλύτερα τον Ιωακείμογλου.

Μιλάμε διαρκώς για την λεγόμενη πόλωση, την επιζητούμε και τη φοβόμαστε, την αποφεύγουμε και την κοιτάμε ξέπνοοι να έρχεται κατά πάνω μας.
Από χαρακτήρα, όταν ακούω τη λέξη εμφύλιος, το μυαλό μου πάει στην Πυραμίδα 67 και το κιβώτιο, δηλαδή όχι ακριβώς σε ηρωικές αφηγήσεις ή επικά άσματα. Μιας και είπα άσματα, σκέφτομαι το όνειρο του μπιθικώτση ή το κάποια μάνα αναστενάζει. Με λίγα λόγια, όταν σκέφτομαι τις λεπτομέρειες, το τί σημαίνει εμφύλιος πρακτικά, μέσα μου υπερτερεί η ματαιότητα και η θλίψη. Βέβαια, τέτοια παιδεία είχα και σε τέτοια εποχή μεγάλωσα. Στην εποχή της αποφυγής της σύγκρουσης, στην εποχή που ο φόβος νικάει την επιθυμία, στην εποχή που υπάρχουν άλλοι τρόποι να ζήσεις. Τέτοιος λοιπόν έγινα. Χλιαρός ανθρωπιστής, τύπος που κάνει ένα (τουλάχιστον) βήμα πίσω, όταν είναι να σηκώσει το χέρι. Η εποχή όμως άλλαξε και άλλαξε δραματικά. Ή για να είμαι ακριβής, τα πάντοτε υπαρκτά οικονομικά ζόρια συνάντησαν πολλούς περισσότερους. Επίσης, ξαφνικά, τα ζόρια άλλαξαν χαρακτήρα και δεν ήταν πια μόνο οικονομικά. Σήμερα, δεν αμφισβητείται μόνο ένα ή περισσότερα επιδόματα. Αμφισβητείται η ίδια η φύση και το όριο της ελευθερίας μας. Μπορεί να είμαι υπερβολικός, μπορεί και όχι.

Αυτές τις μέρες, με την απεργία στο μετρό, ξαναήρθε στην επιφάνεια η λέξη εμφύλιος, η λέξη σύγκρουση. Κάποιοι στο πρόσωπο αυτών των απεργών βλέπουν όλο το κακό της προηγούμενης περιόδου, βλέπουν μόνο κάτι βολεμένους τύπους, οπότε καταλήγουν σε αφορισμούς του τύπου απολύστε τους όλους κλπ. Τα μέσα ως συνήθως παίζουν το χαρτί της ταλαιπωρίας. Η κυβερνητική αηδία λέει ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις απ’ το νόμο. Οι οπαδοί των μεταρρυθμίσεων που προτείνει ο στουρνάρας, μιλάνε για νομιμότητα.
Κι όμως, στην Ελλάδα του 2013 η έννοια νομιμότητα, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται. Περισσότερο μπερδεύει παρά ξεκαθαρίζει τα πράγματα. Δεν θέλω να πω τα γνωστά, περί κοινωνικού συμβολαίου που έχει σπάσει κλπ. Θέλω να πω ότι δεν μπορεί να οριστεί η νομιμότητα, όχι όταν έχεις να αντιμετωπίσεις μια κατάσταση που περιγράφεται από τους γνωστούς όρους. Κυβερνήσεις που τελειοποίησαν το πελατειακό κράτος, αναξιοκρατία και νεποτισμός, ανόητα επιδόματα αντί για κανονικές αυξήσεις στους μισθούς κλπ. Σε αυτό το γενικό πλαίσιο ήρθε να προστεθεί το γεγονός ότι η σημερινή κυβέρνηση επιστρατεύει τις πλέον αυταρχικές μεθόδους και πρακτικές, ενώ στον πυρήνα της ιδεολογίας της βρίσκεται η πιο αντιδραστική επιχειρηματολογία. Σε αυτές τις συνθήκες, οι πολιτικές δυνάμεις του «συνταγματικού τόξου» (εδώ γελάνε) υποτίθεται ότι σώζουν τη χώρα απ’ το οικονομικό χάλι, στο οποίο οι ίδιες ακριβώς την οδήγησαν. Και τη σώζουν εξαθλιώνοντας μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού, περιθωριοποιώντας άλλα και διαλύοντας τις όποιες (δυσλειτουργικές, λειψές κλπ) δομές υπήρχαν. Σε αυτό το πλαίσιο, όποιος διαμαρτύρεται (πρώην βολεμένος ή από πάντα ταλαιπωρημένος), αντιμετωπίζει τη μόνιμη επωδό της κυβέρνησης. Ο νόμος θα εφαρμοστεί. Όχι άλλη ανομία. Τί όμως σημαίνει νομιμότητα; Κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας; Ελαστική απασχόληση; Νομιμότητα σημαίνει ότι επειδή κάποιος ήταν ευνοημένος (απ’ αυτούς τους ίδιους πασοκονεοδημοκράτες), πρέπει τώρα να υποφέρει; Γιατί; Επειδή πρέπει οι υπόλοιποι να πάρουν εκδίκηση; Επειδή δεν υπάρχουν χρήματα; Επειδή έτσι αποφασίζουν αυτοί που έφαγαν τα προηγούμενα χρήματα και οι οποίοι θέλουν τώρα τις προηγούμενες παρανομίες τους, να τις φορτώσουν σε όποιον βρίσκουν μπροστά τους; Τώρα λοιπόν οι άνθρωποι που έκαναν το ρουσφέτι και τη μίζα τέχνη, εγκαλούν τους εργαζόμενους των 400, των 700, των 2000 και των 3000 για μη τήρηση του νόμου; Ποιού νόμου;
Η αναζήτηση της νομιμότητας δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Δεν μπορείς να επικαλείσαι τη νομιμότητα, σε μια χώρα που οι μισοί πρόσφατοι κανόνες προέρχονται από πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Δεν μπορείς και δεν χρειάζεται να επικαλείσαι τη νομιμότητα για να πείσεις για την ανάγκη να διαμαρτυρηθείς. Η κυβέρνηση έχει ξεπεράσει αυτό το όριο, δεν υπολογίζει καθόλου τον όποιο νόμο. Αποκαλεί νόμο τις κάθε φορά επιλογές της και μας καλεί να τις εφαρμόσουμε, είτε αυτές είναι ο κουκουλονόμος, είτε η εισβολή σε μια κατάληψη είτε άλλη μια μείωση στις συντάξεις είτε η μείωση των αποζημιώσεων. Όποιος αντιστέκεται, αναγκαστικά θα γίνει παραβατικός, δεν υπάρχει λοιπόν νόημα να τσακωνόμαστε για το ποιός παρανομεί περισσότερο.
Όταν γίνονται πολιτικές διώξεις, όταν γίνονται προληπτικές προσαγωγές, επιτάξεις και επιστρατεύσεις, διαπομπεύσεις και βασανιστήρια, κλοπές των χρημάτων των ασφαλιστικών ταμείων, τραπεζικά σκάνδαλα και όλων των ειδών οι διακανονισμοί, ίσως είναι η ώρα να αντιληφθούμε ποιός είναι το περιβάλλον στο οποίο καλούμαστε να ζήσουμε. Αν ακόμη δυσκολευόμαστε να το καταλάβουμε, ας διαβάσουμε τα κοινωνικά. Τί θέλω να πω;
Την Κυριακή, στη θεματική βραδιά στην Ετ1 για το ολοκαύτωμα έπαιξε ένα ντοκιμαντέρ για τα «παιδιά του χίτλερ». Το φιλμ έδειχνε απόγονους ναζιστών αξιωματούχων να κάνουν διαλέξεις, να απολογούνται, να ζητάνε συγγνώμη, να αναλύουν, να «σκοτώνουν τους γονείς και τους παππούδες τους κάθε μέρα». Εδώ ο Ντερτιλής ήταν ένας καλός αξιωματικός και οι νέοι ιστορικοί μας λένε ότι δεν υπήρξε εμφύλιος. Αφού δεν υπήρξε αποχουντοποίηση, αφού δεν μιλήσαμε ποτέ για τους ταγματασφαλίτες, αυτοί βρικολάκιασαν και έπιασαν βουλευτικό έδρανο, αν όχι και ολόκληρη την prime time. Οι θιασώτες των ίδιων αυταρχικών λογικών, σήμερα μας σώζουν προτάσσοντας τη νομιμότητα και τους θεσμούς. Τους ίδιους θεσμούς που υπηρέτησαν με στικάκια, υποβρύχια, τσουκάτους, ζίμενς, κομματικές πειθαρχίες και – ξαναλέω – πράξεις νομοθετικού περιεχομένου.
Με άλλα λόγια, η απάντησή μας στο γιατί δεν μπορεί να εισβάλει στις καταλήψεις το κράτος του δένδια δεν μπορεί να είναι η χρησικτησία ή η καλή διάθεση. Μπορεί να είναι κάτι απ’ αυτά που περιγράφεται εδώ (στο σημείο υπό τον τίτλο Η περίπτωση των καταλήψεων: Δεν υπάρχει ανομία, αλλά αντίσταση και αυτονομία ). Η απάντησή μας στην κατάργηση των ΣΣΕ ή στην εκ περιτροπής απασχόληση, δεν μπορεί να είναι (έστω όχι μόνο) κάποια άλλη διάταξη νόμου ή ακόμη και η ερμηνεία του Συντάγματος. Η απάντηση είναι απλή και είχε ξαναδοθεί. Δεν πάω σε τίποτα προχωρημένα προτάγματα. 8ωρο, 5ήμερο. Δεν χρειάζεται να υπερασπιστούμε μια κάποια νομιμότητα. Χρειάζεται να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, τα οποία δεν χρειάζεται να πηγάζουν από την αναφορά τους σε κάποιο εδάφιο.
Αντιλαμβάνομαι ότι δεν θέλουμε να συγκρουστούμε (και με τη λέξη δεν εννοώ να πάρουμε ο καθένας από μια σανίδα βρεγμένη), αλλιώς μάθαμε. Με διάλογο, με συναίνεση, με νομοθετικές πρωτοβουλίες και όλων των ειδών τα ντιμπέιτ. Τί είδους αριστερά όμως είναι αυτή που δεν συγκρούεται όταν στήνονται στρατόπεδα συγκέντρωσης; Όταν ο κατώτατος μισθός πάει 586€ και καταργείται (από καιρό στην πράξη, αλλά και επίσημα πια) το ωράριο; Ποιά είναι η θέση μας; Να βλέπουμε τα συσσίτια κάτω απ’ το σπίτι μας; Να βλέπουμε τους φίλους μας άρρωστους να μη μπορούν να πάρουν τα φάρμακά τους; Να βλέπουμε να μιλάνε ξανά για θανατική ποινή; Να βλέπουμε να ντύνεται το θεσμικό του κοστουμάκι ο ακραίος ρατσιστικός λόγος;
Φυσικά δεν έχω απαντήσεις. Ξέρω μόνο ότι αν δεν μπορείς να παλέψεις για το αυτονόητο, καταλήγεις να περηφανεύεσαι για την μετριοπάθειά σου, σαν να ήταν μια αρετή, άσχετη με τις περιρρέουσες συνθήκες. Με άλλα λόγια, η νηφαλιότητα και τα «θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα» δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι, ειδικά όταν η άλλη πλευρά σχεδόν διψάει να κηρύξει τον πόλεμο και τυπικά. Γιατί έχω την εντύπωση και πιθανώς να πέφτω εντελώς έξω, ότι υπάρχει ένα ρεύμα – πολιτικό και κοινωνικό – που θέλει να καθαρίσει κυριολεκτικά μετανάστες, πουτάνες, πρεζόνια, αναρχικούς, κομμουνιστές και ότι άλλο δεν ταιριάζει στην ψευδο πατριωτική, φασίζουσα οπτική του. Η μετριοπάθεια και ο συμβιβασμός είναι αρετές, των οποίων τη διάσταση αποκαλύπτουν η πραγματικότητα των ανθρώπων που ψάχνουν στα σκουπίδια ή του δεμένου και ξυλοκοπημένου ανθρώπου στην Κόρινθο.
Με άλλα λόγια, αν πόλωση σημαίνει να υπερασπιστούμε τους άνεργους, τους μετανάστες ή το δικαίωμα να χρησιμοποιούνται τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, ας μην φοβόμαστε άλλο. Αν πόλωση σημαίνει να λέμε τους φασίστες φασίστες και τους ρατσιστές ρατσιστές, ας μην φοβόμαστε άλλο. Αν πόλωση σημαίνει να αρνηθούμε την εργασία που πληρώνει ψίχουλα και απαιτεί ατέλειωτο μόχθο, ας μην το συζητήσουμε ξανά, ας μην το διαπραγματευτούμε, ας μην το αναλύσουμε. Ας πούμε και ένα όχι. Έτσι γι’ αλλαγή.

πηγή: το βυτίο