Αυτό το τραγούδι δεν είναι για σένα… (είναι για τη Θάτσερ)

Του Κώστα Φουρίκου

Η ζωή και ο θάνατος δεν είναι απλή βιολογία, όπως λέει συχνά μια καλή φίλη. Και είναι αλήθεια πολλές οι στιγμές, που συνειδητά ή ασυνείδητα, γινόμαστε κοινωνοί αυτού που θέλει να πει η παραπάνω φράση.
Σήμερα πέθανε η Μάργκαρετ Θάτσερ. Η “σιδηρά κυρία”, όπως την αποκαλούσαν οι πολιτικοί της φίλοι, τα επιχειρηματικά λόμπι και τα φιλικά στους Τόρις, μέσα ενημέρωσης. Αποτέλεσε εκθαμβωτικά αποκρουστικό παράδειγμα άσκησης νεοφιλελεύθερης πολιτικής στο εσωτερικό της Μ. Βρετανίας με τη συνδρομή αντιδραστικών, κατασταλτικών και συντηρητικών πολιτικών ενάντια σε όσους τολμούσαν να σηκώσουν κεφάλι. Προς τα έξω αποτύπωσε με πύγμη τη διάθεση ενδυνάμωσης του Ηνωμένου Βασιλείου στην κατεύθυνση ανασύστασης της πάλαι ποτέ παντοδύνακης αποικιοκρατικής αυτοκρατορίας.
Η απεργία των ανθρακωρύχων και το τσάκισμα της , η προσπάθεια πλήρους εξόντωσης του ΙRΑ και συνολικά των φωνών αμφισβήτησης της βρετανικής αυτοκρατορίας στη Β. Ιρλανδία, καθώς και η στυγνή πολεμική επίθεση στην Αργεντινή για τα περίφημα νησιά Φωκλαντ αποτελούν  τα πιο ηχηρά παραδείγματα, τις κορυφές του παγόβουνου της αντιλαϊκής φρικαλεότητας που έμεινε γνωστή ως θατσερική διακυβέρνηση.



Τη συγκεκριμένη κυρία βέβαια, κανένας καθως πρέπει πολιτικός, αναλυτής, σχολιαστής, ειδήμων δε θα τολμούσε ποτέ να την αποκαλέσει δικτάτορα ή σφαγέα. Τουναντίον θα έφριττε στο ακούσμα ενός τέτοιου χαρακτηρισμού. Θα τον κατακεραύνωνε, θα τον χαρακτήριζε “άκρο”, φασισμό, λαικισμό και τα λοιπά, θλιβερά, νεοφιλελεύθερα τετριμμένα. Ήταν, βλέπετε, εκλεγμένη πρωθυπουργός. Εκλεγμένη από όλο αυτό το σύστημα υφαρπαγής ψήφων, συνείδησης και αξιοπρέπειας, εντός του οποίου άπαξ και εκλεγείς μπορείς να γράφεις στα παλαιότερα των υποδημάτων σου κάθε έννοια λαϊκής βούλησης όσο καταφανέστατα κι αν εκφράζεται αυτή. Έτσι είναι οι σιδηρές κυρίες, έτσι φτιάχνονται οι ήρωες του καπιταλισμού και της κοινοβουλευτικής δήθεν δημοκρατίας που τον υπερασπίζει. Έτσι η θατσερική διακυβέρνηση έγινε όχι παράλογα -ισμός. Έγινε ειδικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, πρότυπο και μοντέλο για τους απανταχού νεοφιλελεύθερους ταλιμπάν που θέλανε να τελειώνουν ακόμη και με τις αστικές θεωρίες ενσωμάτωσης του λαϊκού παράγοντα και ανάγκης ύπαρξης κοινωνικού κράτους.
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός όμως που και ένας άλλος, γνωστός πολιτικός έφυγε από τη ζωή, δημιουργώντας επίσης μεγάλη αίσθηση και συζήτηση. Ο Ούγκο Τσάβες. Αυτόν πάλι πολλοί από τους παραπάνω τον χαρακτήρισαν εύκολα δικτάτορα. Έίχε κινηθεί όντως στρατιωτικά εναντίον ενός άλλου εκλεγμένου προέδρου, (φίλου της Θάτσερ) ο οποίος είχε απαντήσει στις διαδηλώσεις του βενοζολάνικου λαού με καταστολή μέχρι του σημείου των δεκάδων δολοφονιών. Ο Τσάβες παρότι φυλακίστηκε γιι αυτή του την προσπάθεια και κέρδισε δεκάδες εκλογικές μάχες στη συνέχεια,  παρέμεινε δικτάτορας για το Στέητ Ντιπάρτμεντ και την καθωσπρέπει συστημική πολιτική ακόμη και μετά το θάνατό του.  Στην καλύτερη περίπτωση, οι πιο “ευγενικοί” εξέφρασαν τις σοβαρές επιφυλάξεις τους για την τυχοδιωκτική του πολιτική. Αν είναι δυνατόν δηλαδή να εθνικοποιείς τα εργοστάσια των αμερικάνικων πολυεθνικών, να φτιάχνεις προγράμματα σίτισης και μόρφωσης για τους εξαθλιωμένους στις φαβέλες, να μιλάς για εργατικό έλεγχο και σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.  Κάθε σοβαρός μανδραβέλης και παπαδημητρίου αυτού του κόσμου εξανίσταται και μόνο στο άκουσμα τέτοιων φοβερών σκέψεων.
Δύο ηγέτες, δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι. Στην είδηση του θανάτου του Τσάβες πέρα από την αίσθηση που δημιουργείται και τη συζήτηση που ξεσπάει, υπάρχει και κάτι άλλο: το στοιχείο της μαζικής συγκίνησης του λαού. Στο θάνατο του Τσάβες τους ύμνους τους γράφουν μαζικά οι απλοί άνθρωποι, εργαζόμενοι και νέοι που κατακλύζουν τους δρόμους, θρηνούν και ελπίζουν στη συνέχιση των καλύτερων ημέρων που η ζωή του εκλιπόντος σηματοδότησε. Για το θάνατο της Θάτσερ έχει ήδη γραφτεί -πριν καν αυτός υπάρξει- πρωτοφανής αριθμός τραγουδιών που τον υμνούν, τον περιμένουν, τον πανηγυρίζουν. Κι όσο κι αν φαντάζει σκληρή ή ακόμη και αντιαισθητική αυτή η πλευρά της αγγλικής (και όχι μόνο) μουσικής ιστορίας, πόσο εύκολα μπορεί κανείς να τη χαρακτηρίσει άδικη ή παράλογη;  Ή να ισχυριστεί ότι αποτελεί ένδειξη μικροψυχίας;

όταν ο Εddie των Iron Maiden “σκότωνε” τη Θάτσερ πολύ πριν το 2013

Η άποψή μας είναι ότι σε επίπεδο αισθητικής ειδικά,  η ειλικρινής έκφραση της άποψης και της διάθεσης κάποιου προς κάποιον είναι σίγουρα πάντοτε προτιμότερη από την αντουανέτεια αλαζονεία και υποκρισία. Από τα “φταίνε οι οπαδοί” στα πλαίσια της συγκάλυψης της τραγωδίας στο Χίλσμπορο, τα “δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως η κοινωνία” και “τα χρήματα δεν πέφτουν από τον ουρανό” απέναντι στους απεργούς και λοιπούς διαμαρτυρόμενους, εμείς προτιμούμε την έκλληση του Morrissey για γκιλοτίνα και τη χρησιμοποίηση από τους Hefner του παιδικού “ντινγκ ντόνγκ η κακιά μάγισσα πέθανε”. Από τους περισπούδαστους ύμνους στο κεφάλαιο του τύπου ” κανείς δεν θα θυμόταν τον καλό σαμαρείτη αν είχε μόνο καλές προθέσεις και δε διέθετε και τα χρήματα” προτιμούμε τους θορυβώδεις, άσεμνους χαρακτηρισμούς των Exploited και τασσόμαστε στο πλευρό τους.
Η τέχνη γενικότερα και  η μουσική ειδικότερα, είτε αναπαριστώντας την πραγματικότητα, είτε κριρικάροντάς την έτσι ώστε αυτή να αλλάξει, δε μπορούν εν τέλει να παρά να παίρνουν θέση στα πράγματα και να διαλέγουν πλευρά. Δόξα τη βασίλισσα, η πανκ, ροκ, σκα μουσική της νεολαίας και των εργαζόμενων στρωμάτων της Αγγλίας πήρε θέση, μη παρερμηνεύσιμη. Τη θέση αυτή θα την ακούμε και σήμερα δυναμώνοντας τα ηχεία και καλύπτοντας το βαρετά μπλα μπλα όλων αυτών που θα βρουν να πουν έναν καλό λόγο για τη Margaret Hilda Thatcher. Αυτών που -τι έκπληξη!- στη χώρα μας αποτελούν τους υποστηρικτές του μνημονίου, του Σαμαρά και του Σόιμπλε. ‘Όπως  ο αγαπημένος Άδωνις Γεωργιάδης  (κι άλλη έκπληξη) που ζήτησε να δείχνουν στα σχολεία την ταινία που κυκλοφόρησε πριν κάποιους μήνες για τη ζωή της Θάτσερ έτσι ώστε -όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο ίδιος- να σώθει η νεολαία. (Όσον αφορά αυτήτηνπρόταση ας αναπαράξουμε προς τον Άδωνι τη δήλωση του αλητήριου νεανία προ τον ιερέα πατέρα του στην καλτ ελληνική ταινία “Χούλιγκανς”: η αλήθεια (και η σωτηρία) βρίσκεται στους sex pistols. Άει παράτα μας θατσεροειδές)

η σιδηρά κυρία κρύβει κάτω από το χλοοτάπητα με τη βοήθεια της αστυνομίας τους νεκρούς του Χίλσμπορο…

Εν τέλει και για να τελειώνουμε: Όταν είσαι ένας από τους πιο ισχυρούς πολιτικούς του κόσμου, όταν η ζωή σου συνειδητά συνυφαίνεται με την εξαθλίωση ή και την απώλεια δεκάδων, χιλιάδων ή και εκατομμυρίων άλλων ζωών, τότε το λιγότερο που μπορείς να περιμένεις όταν φύγεις από το μάταιο τούτο κόσμο είναι να σε θυμούνται όπως έζησες. Να σε διακωμωδούν και να οργίζονται με την κατάσταση που σηματοδότησες, σκαρώνοντας τραγουδάκια που σου ζητάνε να μας αδειάσεις τη γωνιά. (Όπως εκείνα τα συνθήματα που σκαρώναμε στην Ελλάδα ως καταληψίες φοιτητές και μαθητές προς τους δικούς μας πρωθυπουργούς και υπουργούς παιδείας: “(…) κάνε στον κόσμο ένα καλό, ανέβα στην Ακρόπολη και πέσε στο κενό“).

Και μην έχεις καμιά αμφιβολία. Αυτά τα παραδείγματα έκφρασης της λαικής οργής και αγανάκτησης είναι το άκρον άωτο της μεγαλοψυχίας μπροστά σε αυτά πιου έπραξες εσύ. Μπροστά στον τρόπο που διάλεξες να ζήσεις τη ζωή σου, επηρεάζοντας καταστροφικά τις ζωές άλλων ανθρώπων. Και μη τα θες όλα δικά σου. Δε θα σε θυμούνται με χαρά για αυτά που έζησες ή με θλίψη για αυτά που δε θα ζήσεις. Αλλά τουλάχιστον θα σε θυμούνται. Αρνητικά, με πειράγματα, βρισιές ή κατάρες,όμως θα σε θυμούνται. Τους πάσχους και τους πρετεντέρηδες ή τους άγγλους ομοίους τους μετά από λίγο, δε θα τους θυμάται κανείς. Είναι κάτι κι αυτό…
Χαιρετάμε λοιπόν τη σιδηρά κυρία, και αποτίοντας φόρο τιμής, παραθέτουμε αρκετά (είναι αδύνατον όλα) από τα κομμάτια που γράφτηκαν και τραγουδίστηκαν στο πλαίσιο της αντίθεσης, του μίσους και της αποδοκιμασίας αυτής και της πολιτικής της, μαζί με κάποιες λίγες ενδιαφέρουσες πληροφορίες γι αυτά. Χωρίς τύψεις, αυταπάτες και υπεκφυγές. Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε; Που θα υπογράμμιζε και κάποιος που -ανεξιχνίαστα γιατί- γυρίζει, σήμερα ειδικά, πολύ έντονα στο μυαλό μας… Αφού ισχύει αυτό που γράψανε παλιότερα οι Hefner: We will laugh the day that Thatcher dies/Even though we know it’s not right…

1. Morrissey: Margaret on the Guillotine

Αυτό το τραγούδι του Morissey που συμπεριλαμβάνεται στο δίσκο του Viva Hate, είναι αυτό που κατέστησε τον ίδιο, αντικείμενο επίσημης έρευνας από τη βρετανική αστυνομία. “Οι καλοί άνθρωποι έχουν ένα όνειρο: Τη Μάργκαρετ Θάτσερ στη γκιλοτίνα(…) γιατί άνθρωποι σαν κι αυτή με κάνουν να νιώθω τόσο γερασμένος μέσα μου(…) κάντε το όνειρο πραγματικότητα“, τραγουδάει ο συμπαθής frontman των Smiths και η αστυνομία ανησυχεί μήπως ανταποκριθεί κανείς στο κάλεσμα…

2. John McGullach: I’ll dance on your grave Mrs Thatcher

“(Ήμουν) ένα αγόρι που είχε δει μόλις 16 καλοκαίρια και όταν οι πύλες του ορυχείου έκλεισαν, στάθηκα εκεί με τα αδέρφια μου, κάποια από τα οποία είχαν τα τουφέκια τους έτοιμα/ – απλά κρατήστε με αδέρφια, όλο αυτό θα πάει μέχρι το τέλος / – μη φοβάσαι Άρθουρ, είμαστε μαζί σου“, “θυμάται” ο John McGullach πριν αναφωνήσει στο ρεφραίν: “Ναι, θα χορέψω πάνω από τον τάφο σας κυρία Θάτσερ“…

3. The Blues Band: Maggie’s Farm

Οι Blues Band ήταν οι πρώτοι που διασκεύασαν το τραγούδι που αρχικά είχε γράψει ο Bob Dylan ασκώντας κριτική στη φτώχεια, την εξαθλίωση και την εκμετάλευση. Ακολούθησαν οι ιστορικοί Specials που όπως και οι Βlues Βrothers το έφεραν αποκλειστικά στα μέτρα της Θάτσερ. Σε αυτό το βίντεο, οι Blues Band σε μια συναυλία τους στη Γερμανία, πριν από ένα περίπου χρόνο, αναρωτιούνται γιατί αρέσει τόσο το τραγούδι στους Γερμανούς και για το αν θα έπρεπε όταν το τραγουδάνε στη Γερμανία να χρησιμοποιούν το όνομα Angie αντί του Maggie, αναφερόμενοι φυσικά στην πολυαγαπημένη (ειδικά στα δικά μας μέρη) καγγελάριο Άνχελα Μερκελ. Πιστής στο πρότυπο και το δρόμο που άνοιξε η σιδηρά κυρία…

4. The Beat: Stand down Margaret

Οι θρύλικοί The Beat, εκπρόσωποι του αγγλικού σκα, και από τους πρώτους που στοχοποίησαν τη Θάτσερ φωνάζουν: “Γέμισε πόλεμο η πόλη και η ενότητα είναι η μόνη λύση. Μαργκαρετ αποσύρσου!”

5. The Exploited: Maggie you cunt

Με το δικό τους γνωστό ύφος και λεξιλόγιο μια από τους πιο γνωστές πανκ μπάντες του πλανήτη, oι Exploited, περιποιούνται τη Μ.Θ. Τα σχόλια περιτεύουν…Δείτε τους στίχους στο βίντεο

6. Crass: How does it feel to be the mother of a thousand dead?

Ευθεία αναφορά στον πόλεμο των Φώκλαντ από μία από τις πιο σημαντικές, πολιτικοποιημένες, αναρχικής πολιτικής αντίληψης, πανκ μπάντες του νησιού…”Πως είναι το είσαι η μητέρα χιλιάδων νεκρών αγοριών; Νεαρά αγόρια, αναπαύονται τώρα σε κρύους τάφους στην κρύα γη…”

7.  Hefner: The day that Thatcher dies

Εμπνεόμενοι από το “Ντινγκ Ντονγκ η μάγισσα πέθανε” της σειράς “Ο μάγος του Οζ” οι Χέφνερ κρατάνε το στίχο και το πνεύμα, για να μιλήσουν για τη Μάγκυ Θάτσερ γνωστή άλλωστε για τη συμπάθεια που προκαλούσε και στις μικρότερες ηλικίες, από τη θητεία της στο υπουργείο παιδείας, όταν της έμεινε το παρατσούκλι milk snatcher (= αρπαχτικό του γάλακτος) επειδή έκανε περικοπές στο πρωινό των μαθητών. (δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε τουλάχιστον τις ομοιότητες όσον αφορά την “πυγμή” και την αλαζονεία τις οποίες διέθεταν και κάποιες αντίστοιχα λαοπρόβλητες ελληνίδες υπουργοί παιδείας.  Η Μαριέτα “τις καταλήψεις άκου” Γιαννάκου και η κ. Διαμαντοπούλου. Ποιος ξέρει αν είχαν κι αυτές φιλοδοξίες για το κάτι παραπάνω στην πολιτική τους σταδιοδρομία; Δε θα το μαθουμε ποτέ. Γιατί ήρθαν τα φοιτητικά κινήματα και οι δεκέμρηδες από τη νεολαία και έπαιξε πολιτική απόσυρση…)

8. Elvis Costello: Tramp the Dirt Down

“Λοιπόν, ελπίζω να μην πεθάνω πολύ σύντομα. Προσεύχομαι στο θεό τη ψυχή μου να σώσει/ Ω, θα είμαι ένα καλό παιδί και θα προσπαθώ σκληρά να συμπεριφέρομαι καλά/ Επειδή υπάρχει ένα πράγμα που ξέρω, ότι θα ήθελα να ζήσω (…)/ Όταν θα σε βάλουν τελικά στο χώμα, θα σταθώ πάνω από τον τάφο σου και θα πατήσω κάτω τη βρωμιά…” υπογραμμίζει ο Elvis Costello στο συγκεκριμένο κομμάτι που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στους καθώς πρέπει κύκλους. Απαντώντας στους επικριτές των media o ίδιος επιμένει:  ”αν και δεν είμαι γενικά υπέρ της βίας, κάτι πρέπει να αλλάξει αλήθεια σε αυτή τη χώρα…“

9. VIM: Maggie’s last party

Σκοτεινό, electro κομμάτι που δεν θα μπορούσε να λείψει από ένα θάτσερ – πάρτυ…Χρησιμοποιεί “μονταρισμένα” τα ίδια τα λόγια της Θάτσερ…Δείτε το βίντεο.

10. Billy Bragg: Between the wars

Παρότι δεν έχει άμεση αναφορά στο όνομα της Θάτσερ το συγκεκριμένο τραγούδι του Billy Bragg είνα ένα από τα γνωστά και σημαντικά τραγούδια υπέρ της απεργίας των ανθρακωρύχων η οποία συγκρούστηκε σφοδρά με τη σιδηρά κυρία και την κυβέρνησή της.

11. BillyBragg: Thatcherites

Εδώ ο Bragg και πάλι με ένα πολύ όμορρφο κομμάτι που επιτίθεται πέρα από την ίδια και στην κληρονομιά της Θάτσερ. Σε αυτούς που καταχρηστικά θα μπορούσαμε θα αποκαλέσουμε “θατσεροειδή”..  Συγκεκριμένα αφού διαμαρτύρεται για τις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων αγαθών, βγάζει τη γλώσσα του στον τότε πρωθυπουργό και πολιτικό υπεύθυνο των ιδιωτικοποιήσεων, John Major, για τον οποίο σημειώνει:  ”η ηγέτης σας έχει φύγει αλλά μας άφησε το μικρό Τζον“

12. Pete Wylie: The Day that Margaret Thatcher Die

“Έφυγε και κανένας δεν θα κλάψει” σημειώνει σε αυτό το χορευτικό ροκ κομμάτι 2 χρόνια πριν ο Pete Wylie δίνοντας νέα ισχύ στο γνωστό σύνθημα: “όσο περνούν τα χρόνια το μίσος μεγαλώνει”…

13. The Larks, “Maggie Maggie Maggie (Out Out Out)”

Η αγγλική πανκ μπάντα The Larks μελοποιεί το σύνθημα (maggie out) των ανθρακωρύχων και άλλων διαδηλώσεων όπως αυτές ενάντια στα περίφημα poll taxes (κάτι σαν τα σημερινά μνημονιακά χαράτσια) με αυτό το ομώνυμο τραγούδι

14. The Varukers, “Thatcher’s Fortress”

Punk ορυμαγδός και μάχη ενάντια στο οχυρό της Θάτσερ και από τους Varukers…

15. Pink Floyd, “The Fletcher Memorial Home”

Ο Roger Waters οραματίζεται το Fletcher Memorial Home, ένα άσυλο για τυράννους και βασιλείς. Η Μάργκαρετ Θάτσερ δε θα μπορούσε να λείψει από το όραμα του. Μάλλον τιμητική θέση της επεφύλλαξε. Δείτε στο βίντεο παραπάνω…

16. Last but not least… Δεν θα μπορούσαμε να ξεχάσουμε αν και δεν αποτελούν τραγούδια εμπνευσμένα από την οργή που προκάλεσε η Θάτσερ τα εξής:

- το σύνθημα των οπαδών της Λίβερπουλ. Λίγους μήνες αφού ήρθαν στο φως και επίσημα τα στοιχεία της διαφαινόμενης συγκάλυψης από πλευράς της κυβέρνησης Θάτσερ της τραγωδίας του Χίλσμπορο, οι οπαδοί των κόκκινων έδειξαν με αυτό τον τρόπο ότι δε ξεχνάνε τους νεκρούς της μεγάλης ομάδας του λιμανιού.

- Το χαιρετισμό των μαχητών του ΙRΑ στο Bobby Sands και τους άλλους 9 συντρόφους του. Χάσανε τη ζωή τους μετά από εξοντωτική απεργία πείνας το 1981, ενάντια στην οποία η Θάτσερ επέδειξε δολοφονική λύσσα. Αρνούμενη, παρά την παρέμβαση ακόμη και του Πάπα(!), να ικανοποιήσει τα αιτήματα των απεργών, τους οδήγησε στο θάνατο. Τα αιτήματα της απεργίας, για την ιστορία, ήταν: να αναγνωριστούν ως πολιτικοί και όχι ως κοινοί ποινικοί κρατούμενοι (να μη φοράνε τα ίδια ρούχα, να μη κάνουν τις ίδιες δουλειές  κλπ). Να μην βρίσκονται απομονωμένοι από τους άλλους κρατούμενους και να μπορούν από κοινού να μετέχουν σε εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Να έχουνε δικαιώματα επικοινωνίας, αλληλογραφίας και επίσκεψης. Τέλος να επανακτήσουν το δικαίωμα μείωσης ποινής που είχαν πριν την απεργία και να τους δοθεί η δυνατότητα ιατρικής αποκατάστασης των ζημιών που είχαν προκληθεί  στον οργανισμό τους. Σε αυτά επέδειξε μηδενική ανοχή η σιδηρά κυρία. Για αυτά τους καταδίκασε σε θάνατο. Γι αυτά θα θυμόμαστε με συγκίνηση τη θυσία τους. Γιατί όταν σταματάμε να γελάμε… τη μέρα που “ξεφορτώνόμαστε” τους δολοφόνους (έστω κι έτσι) πρέπει κυρίως να θυμόμαστε αυτούς που δολοφόνησαν…

*Σημ. Αν σας άρεσαν τα παραπάνω η Λέσχη σας συνιστά να ακούσετε και μια πολύ ωραία ραδιοφωνική εκδοχή της εν λόγω (θατσερικής) μουσικής θεματικής. Από τον  Άρη Χατζηστεφάνου και το  infowar: Θάτσερ: Νεοφιλελεύθερη δημοσία δαπάνη

πηγή: Η Λέσχη