Το ορυχείο που «καταπίνει» βουνά, χωριά, περιβάλλον και πολιτισμό

ΡΟΥΜΑΝΙΑ Επιστήμονες, διεθνείς προσωπικότητες και Εκκλησίες ενώνουν τη φωνή τους με χιλιάδες πολίτες και απαιτούν, κόντρα στα εκατομμύρια της εταιρείας, που εξαγοράζουν ΜΜΕ και συνειδήσεις, να σταματήσει η εξόρυξη χρυσού στη Ρόσια Μοντάνα
Του Νικόλα Ζηργάνου



Δεκάδες χιλιάδες πολίτες θα βγουν και αύριο στους δρόμους σε 22 πόλεις της Ρουμανίας και σε δεκαπέντε πόλεις σε όλο τον κόσμο, από το Βερολίνο έως το Λος Αντζελες και από τη Βουδαπέστη έως τη Λευκωσία, για να διαδηλώσουν ενάντια στα σχέδια εξόρυξης χρυσού και αργύρου στη Ρόσια Μοντάνα, που απειλούν με εξαφάνιση τέσσερα χωριά, τέσσερα βουνά, δεκάδες εκκλησίες, μεσαιωνικά νεκροταφεία και αρχαιολογικούς χώρους, μα πιο πολύ απειλούν με οικολογική καταστροφή τις επόμενες γενεές. Στο μαζικό αυτό κίνημα έχουν συστρατευτεί κάτοικοι της περιοχής, οικολόγοι, απλοί πολίτες που θέλουν ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους, πολίτες του κόσμου που αντιπαλεύουν τα αδηφάγα μεταλλευτικά μεγαθήρια, αρχαιολόγοι και επιστήμονες που αντιτάσσονται στην εξαφάνιση της σημαντικής ρωμαϊκής και μεσαιωνικής πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, αλλά και η Εκκλησία της Ρουμανίας, που δεν συναινεί στην καταστροφή των πλούσιων θρησκευτικών μνημείων της «Ρόσια των βουνών». Είναι δε άκρως συμβολικό, αλλά και σημαντικό, ότι έχουν κοινή στάση η ορθόδοξη, η Καθολική και η Ουνιτική Εκκλησία της Ρουμανίας, μαζί με τη Ρουμανική Ακαδημία και τους αρχαιολόγους, που ζητούν όχι μόνο να ακυρωθεί η «επένδυση», αλλά και να ενταχθεί η Ρόσια Μοντάνα στους προστατευόμενους αρχαιολογικούς και πολιτιστικούς τόπους της UNESCO, ένα αίτημα που εξετάζεται από τον διεθνή οργανισμό.




Δεκάδες διεθνείς προσωπικότητες και καλλιτέχνες έχουν υιοθετήσει την καμπάνια των κατοίκων, με πρώτη απ’ όλους τη Βανέσα Ρεντγκρέιβ, αλλά και τη διάσημη Ρουμάνα ηθοποιό Μάγια Μόργκενστερν (πολύ γνωστή και στην Ελλάδα από θεατρικές παραστάσεις της στην Αθήνα αλλά και ως πρωταγωνίστρια στο «Βλέμμα του Οδυσσέα» του Θόδωρου Αγγελόπουλου). Η Μόργκενστερν πρωταγωνιστεί σε ένα συγκλονιστικό βίντεο που φτιάχτηκε ειδικά για την καμπάνια ενάντια στην εξόρυξη χρυσού και έχει γίνει από τα δημοφιλέστερα στο διαδίκτυο.

Παρά τον πακτωλό χρημάτων που έχει διαθέσει η μεταλλευτική εταιρεία «RMGC» στα ρουμανικά ΜΜΕ (που παρουσίαζαν το λαϊκό κίνημα ως ομάδα χούλιγκαν), παρά την υπερδεκαετή πλύση εγκεφάλου με πληρωμένες καταχωρίσεις και εξαγορές επιστημόνων και δημοσιογράφων, παρά τη λυσσώδη -στα όρια της παρεξήγησης, λες και έχει προσωπικό συμφέρον, ή μήπως έχει;- επιμονή του προέδρου της Ρουμανίας, Τραϊάν Μπασέσκου, που έχει κατηγορηθεί πλειστάκις στο παρελθόν για ιδιαίτερα στενές σχέσεις με ιδιωτικές εταιρείες, το κίνημα για τη σωτηρία της Ρόσια Μοντάνα κατόρθωσε να πετύχει μια σημαντική, συμβολική προς το παρόν, νίκη καθώς κατάφερε να καταψηφιστεί το σχέδιο νόμου για την «επένδυση» στην επιτροπή της Γερουσίας και να παραπεμφθεί για επαναδιατύπωση και τελική ψηφοφορία στη Βουλή, που αναμένεται να διεξαχθεί τον Νοέμβριο.

Το σχέδιο για την εξόρυξη χρυσού και αργύρου με χρήση κυανίου στα μαγευτικά όρη Απουσένι της Δυτικής Τρανσιλβανίας ξεκίνησε το 1995, από τον αμφιλεγόμενο Βρετανορουμάνο επιχειρηματία Φρανκ Τίμις, που ήθελε επίσης να πάρει μπιρ παρά τα πετρέλαια και το χρυσάφι της Ελλάδας. Η μεθοδολογία, γνωστή. Εξαγορά επιρροής, μυστικά μνημόνια συνεργασίας, αθέατες επαφές με πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες στο όνομα της «ανάπτυξης». Το σχέδιο απέτυχε και τα κρατικά ορυχεία της Ρόσια Μοντάνα έκλεισαν τελικά το 2006, μετά από πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που έθεσε όρο να σταματήσει η δραστηριότητα στο παλιό ορυχείο για περιβαλλοντικούς λόγους προκειμένου να ενταχθεί η Ρουμανία στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ομως ήδη από το 2003 είχαν εμφανιστεί οι Καναδοί χρυσοθήρες που άρχισαν να αγοράζουν τη γη των πάμφτωχων κατοίκων της περιοχής. Εκατό κάτοικοι αρνήθηκαν να πουλήσουν, αντιστάθηκαν και άρχισαν τον αγώνα που εξελίχθηκε σε μαζικό κίνημα.

Στο πλευρό τους βρέθηκαν σιγά σιγά διεθνείς οργανώσεις, οι Πράσινοι της Ευρωβουλής, αλλά και τα κόμματα της ρουμανικής Κεντροαριστεράς. Ο σημερινός πρωθυπουργός, Βίκτορ Πόντα, ως αντιπολίτευση, είχε δεσμευτεί κατηγορηματικά να μην περάσει η «επένδυση», αλλά σταδιακά άρχισε να υπαναχωρεί. Οταν έγινε κυβέρνηση, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για να αυξηθεί το κρατικό ποσοστό από 20% σε 25% στην εταιρεία εκμετάλλευσης και να αυξηθεί και το ποσοστό φόρου στα κέρδη, χωρίς ωστόσο να κλείσει τη συμφωνία. Οι λαϊκές κινητοποιήσεις, οι αντιδράσεις των δικών του βουλευτών και η δυσκολία του να αλλάξει τόσο ριζικά πορεία τον ανάγκασαν, μετά από παλινωδίες, να ζητήσει νέα επεξεργασία από κοινοβουλευτική επιτροπή. Η μάχη ακόμη δεν έχει κριθεί, αλλά όπως και στις Σκουριές, έτσι και στη Ρόσια Μοντάνα, αυτό που λάμπει δεν είναι το χρυσάφι. Είναι η ελπίδα, η αλληλεγγύη και οι αγώνες, είναι η καθαρότητα των ανθρώπων, η αξία της ζωής των πολλών απέναντι στα συμφέροντα των λίγων.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Επισκεφτείτε

Διευθύνσεις σχετικές με το θέμα στο ίντερνετ

http://www.rosiamontana.org
Ο δικτυακός τόπος της καμπάνιας για τη σωτηρία της Ρόσια Μοντάνα, στα ρουμανικά και τα αγγλικά, με κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο

Το συγκλονιστικό βίντεο της Μάγια Μόργκενστερν με ελληνικούς υπότιτλους, από το mountain-oiti.blogspot.

http://soshalkidiki.wordpress.com/
ο δικτυακός τόπος της επιτροπής αγώνα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική, με πολλές αναφορές στη Ρόσια Μοντάνα

http://antigoldgreece.wordpress.com/
 ο δικτυακός τόπος του ελληνικού «Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων».

http://www.rmgc.ro
ο δικτυακός τόπος της εταιρείας που θέλει να «αναπτύξει» τη Ρόσια Μοντάνα.

Ν.Ζ.

πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών