Απόφαση που δικαιώνει την Ισλανδία
στη νομική της διαμάχη με τη Βρετανία και την Ολλανδία αναφορικά με τη
ζημιά που υπέστησαν στις δύο αυτές χώρες οι καταθέτες της ισλανδικής
τράπεζας Landsbanki, εξέδωσε το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών.
Η Ισλανδία είχε κάθε δικαίωμα, όταν οι τράπεζές της κατέρρευσαν τον
Οκτώβριο του 2008, να αρνηθεί να αποζημιώσει τους ξένους επενδυτές,
αποφάνθηκε σήμερα το δικαστήριο του οργανισμού European Free Trade Association (EFTA). Το δικαστήριο (που απαρτίζεται από τις Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν και Ελβετία) έκρινε ότι η μη καταβολή του ποσού που οριζόταν από τη συμφωνία εγγύησης καταθέσεων στους ζημιωθέντες καταθέτες της τράπεζας Landsbanki μετά την κατάρρευσή της δε συνιστά παραβίαση της συμφωνίας, καθώς η κρίση στην Ισλανδία ήταν υπερβολικά μεγάλη. Το δικαστήριο απέρριψε κατηγορηματικά τα επιχειρήματα που παρουσίασαν η Βρετανία και η Ολλανδία, αναφέρεται στη σχετική δικαστική απόφαση που ανακοινώθηκε σήμερα. Το δικαστήριο απέρριψε έτσι όλες τις κατηγορίες κατά της Ιρλανδίας, θεωρώντας ότι δεν παραβίασε την οδηγία περί εγγυήσεων καταθέσεων. Θεώρησε επίσης ότι η Ισλανδία δεν έκανε διάκριση ανάμεσα στους καταθέτες στην χώρα και στους καταθέτες στην Βρετανία ή την Ολλανδία.
Η απόφαση αναμενόταν για να γίνει γνωστό αν οι χρεοκοπημένες τράπεζες πρέπει ή όχι να διασώζονται με δημόσιο χρήμα. Κάτι που έγινε σε όλες τις χρεοκοπημένες χώρες της Ευρωζώνης, με πιο ακραίο και χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της Κύπρου!
Η Ισλανδία
( με πληθυσμό 320 χιλιάδων) εμφανιζόταν ως μια από τις πλουσιότερες
χώρες του κόσμου. Το 2003 με την τελική επικράτηση του νεοφιλελεύθερου
καθεστώτος όλες οι τράπεζες ιδιωτικοποιήθηκαν και, με στόχο την
προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οι τράπεζες αυτές προσέφεραν το
"online-bankink": με την συνδρομή του χαμηλότερου δυνατού κόστους οι
τράπεζες αυτές έδειχναν μεγάλα ποσοστά κερδών. Οι λογαριασμοί, οι οποίοι
ονομάστηκαν "IceSave", προσέλκυσαν πολλούς μικρούς Βρετανούς και
Ολλανδούς επενδυτές. Αλλά παράλληλα με την αύξηση των επενδύσεων
αυξανόταν και το εξωτερικό χρέος των τραπεζών. Το 2003 το χρέος της
Ισλανδίας ήταν ίσο με το 200% του ΑΕΠ, ενώ το 2007 είχε φτάσει στο
900%.
Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 έδωσε το τελικό χτύπημα. Οι
τρείς βασικές τράπεζες της Ισλανδίας ( Landbanki, Kapthing και η
Glitnir) πτώχευσαν. Η κορόνα έχασε 85% της αξίας της έναντι του Ευρώ. Στο τέλος του χρόνου η Ισλανδία κήρυξε πτώχευση. Χιλιάδες άνθρωποι που είχαν πάρει στεγαστικά δάνεια
σε ξένα νομίσματα, όσο η ισλανδική Κορώνα ήταν σκληρό νόμισμα, βρέθηκαν
να χρωστούν πολύ περισσότερα χρήματα, και οι κατοικίες τους να αξίζουν
πολύ λιγότερο, όταν κατέρρευσαν οι τράπεζες και η οικονομία της χώρας,
ενώ έπρεπε να πληρώνουν μεγαλύτερη δόση κάθε μήνα. Σε ακόμη χειρότερη
κατάσταση βρέθηκαν οι ιδιοκτήτες κατοικιών που είχαν αγοραστεί με
κυμαινόμενο επιτόκιο, καθώς οι τιμές των κατοικιών και οι μισθοί
έπεφταν, ενώ ο πληθωρισμός είχε πάρει την ανιούσα. Η κατάσταση αυτή προκάλεσε γενική αγανάκτηση, τόσο εναντίον των τραπεζών όσο και της τότε κυβέρνησης.
Αυτό που συνέβη ήταν πρωτοφανές.
Η άποψη ότι οι Ισλανδοί έπρεπε να πληρώσουν για τα λάθη των οικονομικών
μονοπωλίων, και ότι το σύνολο της χώρας έπρεπε να χρεωθεί την
αποπληρωμή ιδιωτικών χρεών, άλλαξε την σχέση μεταξύ πολιτών και
πολιτικών θεσμών, γεγονός το οποίο τελικά ανάγκασε και οδήγησε και την
πολιτική ελίτ της Ισλανδίας να συνταχθεί με το μέρος λαού. Στο δημοψήφισμα του Μαρτίου του 2010 το 93% των Ισλανδών ψήφισαν κατά της πληρωμής των χρεών.
Οι κερδοσκόποι έχασαν τα πάντα κάτι που σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι δεν φορτώθηκαν τα χρέη των τραπεζών. Οι
Βρετανοί και Ολλανδοί "παίκτες" σε μετοχές και ομόλογα τραπεζών της
Ισλανδίας, έχασαν όλα τους τα χρήματα, σχεδόν 4 δισ. στερλίνες.
Συγκεκριμένα, πάνω από 300.000 Βρετανοί καταθέτες είχαν αποταμιεύσεις
ύψους 4 δισ. στερλινών (6,3 δισ. δολ.) στην "IceSave", ενώ 125.000
Ολλανδοί πελάτες είχαν καταθέσεις 1,7 δισ. ευρώ (2,3 δισ. δολ.) Οι
κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Ιρλανδίας είχαν αποζημιώσει τότε
πλήρως τους αποταμιευτές της "IceSave" και στη συνέχεια είχαν στείλει το
λογαριασμό στο Ρέικιαβικ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε στο δικαστήριο της EFTA
για παραβίαση της ευρωπαϊκής οδηγίας σχετικά με την εγγύηση των
καταθέσεων, η οποία υποχρεώνει να εξασφαλίζεται ένα ελάχιστο 20.000 ευρώ
σε κάθε καταθέτη μιας τράπεζας που χρεοκοπεί.
Σύμφωνα με την Ισλανδία, η ευρωπαϊκή οδηγία υποχρεώνει το κράτος να
δημιουργήσει ένα ταμείο εγγύησης των καταθέσεων, αλλά όχι να το εγγυηθεί
με δημόσια χρήματα, πράγμα που τελικά αποδέχτηκε και το δικαστήριο.
πηγή: Γη και Ελευθερία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου