Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Καπετάνιοι στο λόφο του Αϊ Γιώργη


  Ένα άγχος το έχουμε πάντα στην επαρχία, να τρέχουμε ασθμαίνοντας να αντιγράψουμε τις νόρμες που επιβάλουν τα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά τις περισσότερες φορές το αποτέλεσμα είναι απλά ένα κακέκτυπο. Έτσι και ειδησεογραφικά δεν θα αποτελούσαμε φυσικά εξαίρεση κατόπιν των υστερικών ρεπορτάζ για τις παραλίες της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, του Βόλου και δεν ξέρουμε ακόμη για ποια άλλη παραλία από τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια, σχετικά με τον κόσμο που τις κατακλύζει εν μέσω πανδημίας. Έτσι λοιπόν έσκασε και τοπικά η είδηση για παρόμοιο φαινόμενο στον λόφο του Αι Γιώργη, συνοδευόμενη και με τις ανάλογες φωτογραφίες. Βέβαια το θέμα στην ουσία έχει να κάνει με την εδραίωση των ΜΜΕ ως πανίσχυρα κέντρα εξουσίας και ανάλογης επιρροής, αλλά περισσότερο έχει να κάνει με την αλλαγή που έχει επιφέρει η τηλεόραση εδώ και δεκαετίες στον τρόπο ενημέρωσης των πολιτών, με την κατίσχυση της εικόνας. Με αυτό τον τρόπο η αξία μιας είδησης και η σημασία κάποιου γεγονότος προσδιορίζονται ανάλογα με τον πλούτο των εικόνων που τα συνοδεύουν, μια και μόνο έτσι καθίστανται αυτά ορατά, κατά το γνωστό πως αν δεν υπάρχει εικόνα δεν (αξίζει να) υπάρχει και είδηση. Έτσι δημιουργείται με την εικόνα, τηλεοπτική και μη, η  «ψευδαίσθηση της αλήθειας και η εδραίωση της αυταπάτης: ¨βλέπω σημαίνει κατανοώ¨» (Θ.Γιαλκετσής).
Πέρασαν 25 χρόνια απο την έκδοση του θρυλικού πλέον βιβλίου του Νόαμ Τσόμσκι για τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και την κατασκευή συναίνεσης. Αυτό που σίγουρα επιβεβαιώθηκε είναι ότι η πρόοδος (εδώ πολιτισμική) δεν είναι σε καμία περίπτωση γραμμική, μια και τίποτα από όσα λέει το βιβλίο δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο, το αντίθετο θα λέγαμε παρατηρείται μια ανησυχητική οπισθοδρόμηση. Αυτή δεν αφορά μόνο το πολιτισμικό γίγνεσθαι αλλά και το πολιτικό, το κοινωνικό ακόμη και το οικονομικό ως επιβεβαίωση του ανορθολογισμού της οικονομίας της αγοράς. Συγκεκριμένα ο Τσόμσκι μιλάει για το αναπόφευκτο της στήριξης απο πλευράς ΜΜΕ του υπάρχοντος συστήματος μια και πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός του, που στηρίζονται στην διαφήμιση για την κερδοφορία τους και που ανήκουν σε μεγάλους ολιγάρχες με πλήθος δραστηριοτήτων και σαφείς στόχους.
  Εως και σήμερα λοιπόν την ατζέντα της ειδησεογραφίας την ορίζουν οι εμπορικές συναλλαγές και τα συμφέροντα των ΜΜΕ δημιουργώντας την “ιεραρχία προβλημάτων” που τους βολεύει, ενώ η φθηνή δραματοποίηση γεγονότων με λόγο συχνά μισαλλόδοξο, εθνικιστικό έως ρατσιστικό, έχει ως σκοπό την τηλεθέαση, αναγνωσιμότητα κλπ αλλά και τον εκφοβισμό και εκμαυλισμό του πολίτη ως τον πιο αποτελεσματικό τρόπο συμμόρφωσης και συναίνεσης.
  Σημαντικό πλήγμα δέχεται όμως και η δημοκρατία με την συνήθη τακτική που ακολουθούν τα ΜΜΕ, αυτή της προσωποποίησης της πολιτικής, όπου πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι πολιτικοί ηγέτες και η ανάθεση σ’αυτούς της όποιας προσδοκίας, ελπίδας και ευθύνης για το συλλογικό μέλλον. Έτσι η ιδεολογική αντιπαράθεση μετατρέπεται σε αντιπαράθεση πολιτικών προσώπων, μετατρέπεται σε θέαμα και αποτέλεσμα όλων αυτών οι πολίτες να οδηγούνται στην απάθεια και την ιδιώτευση όπως μαρτυρούν και τα ποσοστά αποχής, αλλά και στον αναπόφευκτο μαρασμό των κινημάτων και των κομμάτων. Ο ρόλος όμως που θα λέγαμε ότι επινοήθηκαν τα ΜΜΕ δεν είναι άλλος απο την ουσιώδη συμμετοχή τους στην μαζική κουλτούρα και την ομογενοποίηση ολόκληρου του πλανήτη σε ένα σύστημα αξιών που επιφέρει τα κατάλληλα αποτελέσματα τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά-πολιτισμικά για τις ελίτ της δύναμης και του χρήματος. Εδώ βρίσκονται και οι απαντήσεις για την αντικατάσταση της κοινότητας από το θεραπευτικό κράτος, την άνοδο της ακροδεξιάς και των συντηρητικών, μέχρι και την εμφάνιση ακραίων φανατικών τύπου τζιχαντιστών, ακριβώς ως απάντηση στο πολιτισμικό ξεθεμελίωμα που υφίστανται οι πάντες.
  Στη χώρα μας ισχύουν όλα τα παραπάνω ανεξαιρέτως και το επιβεβαιώνουν οι στρατιές δημοσιογράφων που διορίζονται κάθε φορά σε κυβερνητικά γραφεία και αναλαμβάνουν το θεάρεστο έργο της προπαγάνδας, του ψυχολογικού πολέμου, της λογοκρισίας της αισθητικοποίησης της πολιτικής, φθάνοντας μέχρι και στην κατάληψη βουλευτικών εδράνων. Εμείς πιστεύουμε πως η πληροφορία είναι πολύ σημαντική στην συγκρότηση του υποκειμένου και πως η ανθρώπινη φύση είναι και καλή (προοδευτισμός-ανάγκη κοινωνικής αλλαγής) αλλά και κακή (συντηρητισμός- ανάγκη πειθάρχησης). Όπως είπε και ο Καστοριάδης και τον Παρθενώνα και το Άουσβιτς άνθρωποι τα έφτιαξαν, όμως ποιόν δρόμο θα ακολουθήσουμε , εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό απο την αυτονομία και ελευθερία σκέψης που θα κατακτήσουμε καθώς και από την αυτογνωσία και την επανάκτηση της ανθρωπιάς που θα πετύχουμε, και όχι φυσικά απο την αλλοτρίωση και την κατασκευή υπηκόων.

Υ.Γ. Το 24ωρο λιβανιστήρι από τα ΜΜΕ στην κυβέρνηση για τη διαχείριση της πανδημίας έχει ακριβές αντίτιμο και όλοι το γνωρίζουμε. Τι δεν θα μας πούν ποτέ?
·       Ότι η καραντίνα είναι το πρώτο μέτρο που έπαιρναν οι κοινωνίες σε ξέσπασμα πανδημίας , από τότε που υπήρχαν οι πέτρες.
·      Ότι η βαλκανική κακομοιριά μας ευθύνεται κατά κύριο λόγο για τους μικρούς αριθμούς των θυμάτων (όμοια με τις άλλες χώρες της χερσονήσου)
·        Ότι τα έκαναν θάλασσα τις πρώτες εβδομάδες και με το ιστορικό: «η χώρα είναι θωρακισμένη απέναντι στον κοροναϊό»
·           Ότι οι δουλίτσες με τους μεγαλοσχήμονες φίλους τους δεν σταματούν ούτε εν μέσω πανδημίας
·          Ότι μια κυβέρνηση δεξιάς έχει μάστερ στο : «Απαγορεύσεις-Απειλές-Ποινές» κατά το γνωστό «Δεν μπορώ να τετραγωνίσω τον κύκλο, αλλά μπορώ να σου κυκλώσω το τετράγωνο σε 2 λεπτά!»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου