Μας γνωρίζετε από τους τοπικούς αγώνες που έχουμε δώσει και την συμμετοχή μας στα κινήματα των μεταλλείων των αγανακτισμένων και αλλού, απο την γνήσια και ανιδιοτελή δραστηριοποίηση μας σε πλήθος τοπικών προβλημάτων, οικολογικών, κοινωνικών, πολιτικών και άλλων. Γνωρίζουμε πως το γκρέμισμα αυτού του συστήματος θα έρθει μόνο απο την αυτοοργάνωση της καθημερινής ζωής στους πραγματικούς τόπους της ζωής μας, στην εργασία και στην κοινότητα, εκεί που γράφεται η ιστορία, καθώς και απο την συνεχή και ρητή αυτοθέσμιση της κοινωνίας.
Πυξίδα μας είναι πάντα η προάσπιση των δημοσίων αγαθών, του κοινού συμφέροντος και όχι των ιδιωτών επενδυτών, η προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας, η επανασύνδεση του ατόμου με την φύση και την κοινωνία, και η οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας ελεύθερης, δίκαιης και δημοκρατικής, που θα μας καθιστά περήφανους κληροδότες αυτού του κόσμου στις μελλοντικές γενιές.
Πιστεύουμε στις αξίες της αλληλεγγύης, της αλληλοβοήθειας και της συνεργατικότητας ενάντια στο νεοφιλελεύθερο παράδειγμα του καταναλωτισμού, του ανταγωνισμού, της ιδιώτευσης και της συναλλαγής. Γι αυτό και πρεσβεύουμε μια ανθρωπολογικού τύπου μεταβολή που είναι απαραίτητη σήμερα απέναντι στον νέο μηδενισμό** που μας κατακλύζει : των αδρανών ατομισμών, της μετάβασης απο την πολιτική πράξη στην οικονομία της ευζωίας και των επιθυμιών, και της μετάβασης απο την ατομική ευθύνη απέναντι στη κοινωνία και στη φύση, στην λησμονιά της θνητότητας.
Μοναδικό δρόμο για την επίτευξη των παραπάνω θεωρούμε την άμεση συμμετοχή των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες και στους δημοκρατικούς θεσμούς χωρίς αντιπροσώπους, δηλαδή την δημοκρατική παιδεία που νοείται ως δημοκρατική πράξις.* Συγκροτείται έτσι το νέο πολιτικό υποκείμενο, εκείνος ο ανθρωπολογικός τύπος του ελεύθερου, αυτόνομου και υπεύθυνου πολίτη που παίρνει τη ζωή του στα χέρια του, που πιστεύει στις ουτοπίες και ακυρώνει εκείνη την εξουσία που στηρίζεται στην αλλοτρίωση του ατόμου και στον φόβο ως συνείδηση νομιμότητας*** .
Η άμεση δημοκρατία δεν είναι μόνο μια διαδικασία λήψης αποφάσεων αλλά ένα πρόταγμα ολικής απελευθέρωσης με αρχές, αξίες και θεσμούς. Έτσι δημιουργείται μια αυτόνομη, δημοκρατική και οικολογική κοινωνία, έτσι γίνεται η εξουσία κοινωνικό αγαθό και περνά στα χέρια των πολλών, επιτυγχάνοντας μ’αυτό τον τρόπο την επανασύνδεση του πολιτικού πεδίου με το πολιτισμικό, το οικονομικό και το κοινωνικό. Γι αυτό ακριβώς και είναι το αντίθετο της κυριαρχίας του οικονομισμού και του κρατικού αυταρχισμού που φέρουν οι σύγχρονες φιλελεύθερες ολιγαρχίες, με τον διαχωρισμό σε εξουσιαστές και μη, ειδικούς και μη, και με τη μετατροπή της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης σε εκτελεστικό βραχίονα οικονομικών κέντρων, αναπαράγοντας την τερατώδη ανισότητα και την απάνθρωπη αδικία, και ακυρώνοντας έτσι κάθε έννοια δημοκρατίας.
Είμαστε ενάντια στο κυρίαρχο φαντασιακό της οικονομίας της αγοράς που στηρίζεται στην χωρίς όρια ανάπτυξη εις βάρος των φυσικών και ανθρωπίνων πόρων, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο είναι κοινωνικά, οικολογικά και οικονομικά μη βιώσιμο. Αυτή η τριπλή κρίση είναι σε όλους ορατή από την ηθική και πολιτισμική οπισθοδρόμηση, απο τις μη αναστρέψιμες καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και απο την διεύρυνση της ανισότητας και φτώχειας που έφερε η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.
Ως απάντηση σε όλα αυτά υποστηρίζουμε το πρόταγμα της αποανάπτυξης που εδράζεται στην αρχή της συρρίκνωσης της παραγωγής και της κατανάλωσης και στην λιτή ζωή, επιτυγχάνοντας την αύξηση της γενικότερης ευημερίας, περιορίζοντας την ανισότητα και βελτιώνοντας τις οικολογικές συνθήκες. Η αποανάπτυξη μας καλεί να επανανοηματοδοτήσουμε τις ζωές μας, να προχωρήσουμε σε εναλλακτικά μοντέλα οικονομίας μικρής κλίμακας (συνεργατικής, αλληλέγγυας κ.α.) και προτείνει ενα νεο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης, δίνοντας μ’αυτό τον τρόπο απάντηση στο αιώνιο ερώτημα της θεσης του ανθρώπου στον κόσμο. Τα εκατοντάδες εγχειρήματα “δημιουργικών αντιστάσεων” που υπάρχουν και στη χώρα μας, απο μια ποικιλία ιδεολογικών ρευμάτων και πολιτικών πράξεων, αποδεικνύουν οτι ενας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Η αποανάπτυξη έχει τις ρίζες της στην ριζοσπαστική οικολογία που πρεσβεύει έναν ολικό κοινωνικό-οικολογικό μετασχηματισμό και έναν απελευθερωτικό αυτοπεριορισμό,* γι αυτό και έχει κεντρική θέση σε ένα πρόταγμα άμεσης δημοκρατίας. Γι αυτούς τους λόγους λοιπόν συμμεριζόμαστε ως στρατηγική μετάβασης σ’αυτή την άλλη κοινωνία, αυτήν της τοπικοποίησης, που έχει στον πυρήνα της την αυτόνομη κοινότητα και τον δήμο, μια και ιστορικά αποτελούσαν πάντοτε προνομιακό πεδίο για τα εγχειρήματα της άμεσης δημοκρατίας και κάνοντας έτσι πράξη το “σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά”.
Είμαστε αδιαπραγμάτευτα ενάντια σε οποιοδήποτε διαχωρισμό των ανθρώπων με οποιοδήποτε κριτήριο, είτε θρησκευτικό, εθνικό, φυλετικό, κοινωνικό, έμφυλο ή άλλο. Είμαστε ενάντια σε κάθε είδους ανορθολογικές, σκοταδιστικές και οπισθοδρομικές δοξασίες που οδηγούν στον ρατσισμό την μισαλλοδοξία και τον μισανθρωπισμό. Γνωρίζουμε όμως ότι τα παραπάνω θέματα δεν λύνονται με ευχολόγια ούτε με νομοθετικές πράξεις, αλλά είναι εγγενή του υπάρχοντος συστήματος και ακριβώς της έλλειψης δημοκρατίας. Γιατί έτσι αντιλαμβανόμαστε εμείς την δημοκρατία: ισότιμη, ελεύθερη και ενεργή συμμετοχή, σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αναγκών, αγώνας ενάντια στις ελίτ της δύναμης και του χρήματος, πάλη ενάντια στην κυρίαρχη λογική του κομφορμισμού της ομοιομορφίας και της ετερονομίας, διάλογος ως αμοιβαία κατανόηση και σεβασμός του άλλου, αναγνώριση του πλουραλισμού ως οδηγό για τον ουμανισμό, και τέλος ως ατομική και συλλογική απελευθέρωση.
*Κ.Καστοριάδης
**Ν.Σεβαστάκης
***Π.Κοροβέσης
