Και να λοιπόν που συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821 και στην μικρή μας χώρα θα πραγματοποιηθούν πλήθος εκδηλώσεων για να τιμηθούν τα πρόσωπα εκείνης της ένδοξης περιόδου. Στην πόλη του Κιλκίς σημαιοστολίστηκε ο κεντρικός δρόμος της 21ης Ιουνίου και αναρτήθηκαν banners με τις φυσιογνωμίες των πρωταγωνιστών της επανάστασης ενώ θα γίνουν και κάποιες εκδηλώσεις ανήμερα της 25ης Μαρτίου. Το ουσιώδες όμως θέμα που αξίζει να διερευνήσουμε εδώ είναι ποια ακριβώς αντίληψη για την παράδοση, τον τόπο και την ιστορία έχουν οι θεσμικοί εκπρόσωποι και τα πρόσωπα που διαμορφώνουν “απόψεις” όπως οι πολιτικοί, δημοσιογράφοι, δημοσιολόγοι, κ.α. και ποιους εξυπηρετεί αυτή η στάση.
Αν και πέρασαν πάνω απο πενήντα χρόνια απο την κυκλοφορία του βιβλίου του Γκυ Ντεμπόρ “Η κοινωνία του θεάματος”, παραμένει και σήμερα επίκαιρο όσο ποτέ. Εκεί έχουμε εκτός απο μια περίφημη περιγραφή της διαδρομής απο το “είναι” στο “έχειν” και απο εκεί στο “φαίνεσθαι”, και μια διεισδυτική ανάλυση στην μετατροπή της κοινωνίας σε ένα σύμπαν κατανάλωσης εμπορευμάτων. Έτσι η κοινωνία του θεάματος είναι ακριβώς αυτή όπου οι πολίτες-καταναλωτές μετατρέπονται σε παθητικούς δέκτες εικόνων και ψυχαγωγικών θεαμάτων. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και τώρα με την επέτειο, όπου η επανάσταση του 1821 μετατρέπεται σε θέαμα και μια ροή εικόνων προς κατανάλωση, και οι εκδηλώσεις μνήμης σε ομοιώματα εμπειριών για να καλύψουν ακριβώς την έλλειψη αληθινών βιωμάτων, όχι μόνο ηρωικών όπως εκείνων των εποχών, αλλά και απλών ουσιωδών σ’ αυτό που λέγεται ζωή.
Είναι λοιπόν αυτή η “μεταμόρφωση ηθών” που έχει συντελεσθεί στην ελληνική και όχι μόνο, κοινωνία και που έχει μετασχηματίσει την σχέση του λαού τόσο με τον τόπο του όσο και με την παράδοσή του. Μια αλλαγή που έχει την μορφή του ξεριζώματος και της αποκοπής, σε ψυχικό και πνευματικό επίπεδο, και που είναι αναγκαία για την μετατροπή τους σε αντικείμενα εμπορευματικής συναλλαγής. Είναι δηλαδή “μια ισοπέδωση του νοήματος και της ομογενοποίησης της σημασίας στον ελάχιστο κοινό παρανομαστή του κέρδους” που οδηγεί στην τουριστική σχέση προς το παρελθόν, όπως λέει ο Κ.Καστοριάδης. Και συνεχίζοντας ο ίδιος αναφέρει ότι μια κοινωνία μπορεί να έχει με το παρελθόν της μια σχέση αυστηρής επανάληψης, στεγανή απο νοήματα, ή μια σχέση μουσειακή, εφήμερη και τετριμμένη. Όμως και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ενα νεκρό παρελθόν, και οι δύο οδηγούν στην απεμπόληση και στη λησμονιά, κάτι που όπως έχουμε πεί και αλλού, οδηγεί στην κοινωνία της απάθειας, της ανευθυνότητας και της απώλειας του κοινού μέλλοντος, δλδ στην απώλεια κοινών στόχων και αξιών και άρα σε μια ζωή χωρίς νόημα.
Εδώ λοιπόν βρίσκεται και η απάντηση στο ερώτημα γιατί η εκάστοτε εξουσία επιλέγει αυτήν ακριβώς την αναπαραγωγή στην σχέση του λαού με το παρελθόν του. Διότι αν επιλεχθεί η ζωντανή, συνεχής, δημιουργική και ενεργητική στάση απέναντι στο παρελθόν τότε θα έχουμε μια μετάβαση απο την κοινωνία των υπηκόων στην κοινωνία των πολιτών. Μια μετάβαση απο τους παρελαύνοντες έφιππους τσολιάδες, στην προστασία των βουνών και των δασών μας απο άπληστους επενδυτές, μια μετάβαση απο τα κιτς video στην πρόσοψη της βουλής σε μια αληθινή και βαθύτερη δημοκρατία, απο τα επετειακά πλαίσια προφίλ στο fb, σε συμμετοχή σε συνελεύσεις σε όλες τις γειτονιές. Μια μετάβαση απο τον ξύλινο επετειακό λόγο που μιλά για αγάπη προς την πατρίδα και εννοεί προς το κράτος, σε μια αγάπη προς τον κυρίαρχο λαό, που μιλά για αποτίναξη της σκλαβιάς, σε μια ζωή που δεν θα χει αφέντη την ανάγκη, που μιλά για εθνική ανεξαρτησία, στην αυτοθέσπιση νόμων που δεν θα επιβάλλονται απο ξένες πρεσβείες, που μιλά για το τέλος της ταπείνωσης, σε μια ζωή με αξιοπρέπεια, ισότητα και δικαιοσύνη, που μιλά για γενναιότητα και ηρωισμό, σε έναν κόσμο χωρίς φόβο, αγωνία και αδιέξοδα. Μια μετάβαση σε μια ζωή έμπλεη νοήματος.
Για όλα αυτά λοιπόν καταλαβαίνουμε γιατί η ελίτ της δύναμης και του χρήματος με τους υποτακτικούς διαμορφωτές της κοινής γνώμης, αντιπαλεύουν μια τέτοια σχέση με το παρελθόν και τον τόπο μας, μια σχέση “σεβασμού και μεταμόρφωσης”, και γιατί επομένως όπως τότε έτσι και τώρα δεν θα είμαστε ποτέ “ενωμένοι όλοι μαζί” που υποκριτικά οι ίδιοι μας λένε. Γιατί απλά αυτός ο δύσκολος δρόμος οδηγεί απο την επιθυμία για λατρεία της εξουσίας στην επιθυμία για αληθινή ελευθερία, γιατί πολύ απλά “όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου